Μπαρόχα, Για τον Ερωτα και τον... Γάμο

Πίο Μπαρόχα υ Νέσσι

Επιλογή και μετάφραση: 
Αθανάσιος Α. Τσακνάκης

Στην ιερή μνήμη τής φιλτάτης και 

φιλόξενης Κάρμεν Λαρρανιάγα

          Στοχασμοί

   - »..Στα μυθιστορήματα θεωρούνταν ανωμαλία ένας νέος άνδρας χωρίς  έναν μεγάλο έρωτα. Στην ζωή, η ανωμαλία ήταν να συναντούσες έναν άνδρα αληθινά ερωτευμένο..»

   - »..Αυτό το δίλημμα παρουσιαζόταν ενώπιόν του. Αν ήθελε να ζήσει μαζί με μιά γυναίκα, όφειλε να νυμφευτεί,  να υποταχθεί.  Δηλαδή,  να δώσει για ένα πράγμα τής ζωής ολόκληρη την πνευματική ελευθερία του,  να υποκύψει στην εκπλήρωση υποχρεώσεων και κοινωνικών καθηκόντων,  να εκδηλώνει τον σεβασμό του προς έναν πεθερό, προς μία πεθερά, προς έναν γυναικάδελφο, πράγμα που τον τρομοκρατούσε..»

   - »..Λοιπόν,  ο έρωτας –  και θα σας φανώ ένας δοκησίσοφος –  είναι η συνύπαρξη τού ενστίκτου της ειδωλοφιλίας*  και τού ενστίκτου της συνουσίας..»

   - »..Είστε ένας άνθρωπος εγωιστής, λίγο ωμός, δυνατός, υγιής, ανθεκτικός στον προσωπικό πόνο και αδιάφορος προς τα ξένα παθήματα;  Ναι;  Ε,  λοιπόν, νυμφευτείτε, κάντε παιδιά. Θα είστε ένας καλός πατέρας τής οικογένειας… 
   Αν, όμως, είστε ένας άνθρωπος ευσυγκίνητος,  νευρικός,  που αισθάνεται πολύ τον πόνο, τότε μην νυμφεύεστε και, αν νυμφευτείτε, μην κάνετε παιδιά..»

   - »..Εύκολο δεν είναι,  αλλά μόνον ο κίνδυνος,  μόνον η πιθανότητα ν’ αναπαράγεις αρρωστημένους απογόνους,  θα έπρεπε να ήταν αρκετή ώστε μην το επιχειρούσε ο άνθρωπος.  Η διαιώνιση τού πόνου μέσα στον κόσμο μου φαίνεται έγκλημα..»

   - »..Η πρωταρχική ιδέα τής γυναίκας είναι το παιδί.  Ενστικτωδώς η γυναίκα θέλει πρώτ’ απ’ όλα ένα παιδί, αλλά η Φύση έχει την ανάγκη να ντύσει αυτή την επιθυμία με μιά άλλη μορφή, πιο ποιητική, πιο υποβλητική, και δημιουργεί αυτά τα ψέματα, αυτά τα παραπετάσματα που συναποτελούν τον έρωτα..»
                                                 
   - »..Όχι,  δεν πρέπει να είναι δίκαιο ν’  αναπαράγεις όντα που θα ζήσουν μέσα στον πόνο..»

   - »..Στις χώρες, όπου η ζωή είναι έντονα ερωτική, δεν υπάρχουν κίνητρα λαγνείας. Αντίθετα, σ’ εκείνα τα χωριά, σαν την Αλκολέα*, όπου η ερωτική ζωή ήταν τόσο μικροπρεπής και τόσο φτωχή,  οι ερωτοκεντρικοί υπαινιγμοί γιά την ερωτική ζωή βρίσκονταν παντού..»

   - »..Στο Λονδίνο, ενώ αυξανόταν η ερωτική ζωή λόγω τής ελευθερίας των ηθών, ελαττωνόταν η πορνογραφία. Στην Αλκολέα*, ενώ ελαττωνόταν η ερωτική ζωή, αυξανόταν η πορνογραφία..»
_____________________________


*  Με τον όρο «ειδωλοφιλία» μεταγλωττίστηκε ο όρος «fetichismo» («φετιχισμός»), ο οποίος συνήθως μεταγλωττίζεται ως «ειδωλολατρία», προκαλώντας σύγχυση μεταξύ των δύο εννοιών, οι οποίες ούτε είναι ούτε πρέπει να εκλαμβάνονται ως συνώνυμες. 

* Όνομα ισπανικού χωριού (Alcolea)
_____________________________



* Πίο Μπαρόχα υ Νέσσι (Pío Baroja y Nessi)  Ο Βάσκος στοχαστής και συγγραφέας  γεννήθηκε στον Άγιο Σεβαστιανό τής Χώρας των Βάσκων, στα 1872, και απεβίωσε στην Μαδρίτη, στα 1956, ενώ υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς μυθιστοριογράφους της «Γενιάς τού 1898» στην ιβηρική χερσόνησο. Σπούδασε ιατρική και άσκησε για δυο χρόνια το ιατρικό επάγγελμα. Ασχολήθηκε μετά με επιχειρήσεις και επιδόθηκε ύστερα στην δημοσιογραφία. 

Χαρακτήρας ασυμβίβαστος και επαναστατικός, άνδρας οξυδερκής και θαρραλέος, άνθρωπος ευφυής και τολμηρός,  με πολλά και ποικίλα ενδιαφέροντα, χρησιμοποίησε τον ήρεμο – αλλά επαρκώς στηλιτευτικό – λόγο του προσπαθώντας να αφυπνίσει τις λαϊκές μάζες και να τις υποκινήσει σε ενεργό δράση, ώστε με κάθε πρόσφορο μέσο να επιχειρήσουν  να αντιμετωπίσουν και να επιλύσουν τα τεράστια κοινωνικά προβλήματα εκείνης τής ταραγμένης εποχής.  

Θεωρείται ένας πολύ καλός παρατηρητής της ζωής και πίστευε ότι η δράση είναι το παν. Πικρός, απαισιόδοξος, χιουμορίστας, αντικληρικός και αντιδημοκράτης και οι περιγραφές των χαρακτήρων του είναι διεισδυτικότατες. Αποφεύγει το κήρυγμα και αφήνει τον αναγνώστη να βγάλει μόνος του τα συμπεράσματά του.
__________________________________________________

* Αθανάσιος Α. Τσακνάκης, για την επιλογή και την εξαιρετική μετάφραση. 

πηγή

utopia