Δάσκαλος Ζωής 2ο, Η Ευτυχία είναι το Κουνούπι

Ο Σοφός του Δάσους

        Ντίνος Ταξιάρχης 

    

              μέρος 2ο

Οι μαθητές έγιναν τρεις. 

- "Ευτυχώς σκέφτηκε ο δάσκαλος. Ο ένας θα κρατάει την ισορροπία των άλλων δύο. Έτσι τα βάρη ζυγιάζονται και το φόρτωμα το δικό μου γίνεται ουδέτερο".

Περπατούσαν μέρα νύχτα για το πουθενά... Τα πόδια τους είχαν πληγιάσει έτρεχε αίμα και ιδρώτας. Και είπαν οι μαθητές: 
- Δάσκαλε, ξοδεύουμε αίμα και ιδρώτα. Θα θέλαμε να μάθουμε για ποιο λόγο;

- Δεν υπάρχει λόγος, έτσι γεννηθήκαμε... απάντησε ο σοφός δάσκαλος Χα-Χα-Χα.

- Τότε είμαστε αδέσποτα σκυλιά. Που βρίσκεται η ευτυχία;

Ο δάσκαλος έκανε ένα; χα-χα-χα και τους είπε:

- Σηκωθείτε στις άκρες των ποδιών σας και κοιτάτε μακριά.

οι μαθητές ακολούθησαν τη συμβουλή του δασκάλου και κοίταξαν μακριά.

- Βλέπετε έναν ελέφαντα κι ένα κουνούπι;

- Βλέπουμε έναν ελέφαντα, μα δεν βλέπουμε το κουνούπι... είπαν. 

Ο σοφός δάσκαλος Χα-Χα-Χα του απάντησε:

Ο ελέφαντας είσαστε εσείς, το κουνούπι η ευτυχία...

Και οι μαθητές έκαναν ένα: χα-χα-χα και δεν ξαναμίλησαν.

Όσο είσαι ένας, καλά πηγαίνεις.

Όταν γίνεσαι δύο, κάτι στραβώνει.

Τρεις και τέσσερις σου φεύγει το κουμάντο.

Κι αν γίνεις παραπάνω,

βία εφαρμόζεις

για να βρεις ισορροπία...

Στο δρόμο οι μαθητές έγιναν τέσσερις. Δυο ζευγάρια αταίριαστα πράγματα που έπρεπε να ταιριάξουν. Η ζυγαριά βαραίνει. Στριφογυρίζει το μυαλό του δασκάλου. Νιώθει ανησυχία, όσο κι αν ο πλούτος μέσα του αυξάνει. Τέσσερις μαθητές που ούτε σπιθίτσες μέσα τους δεν έχουν να κοιτάξουν. Άλλοι προχωρημένοι λίγο, άλλοι από την αρχή. Και πως μονιάζουν; Μόνο αν γίνουν πρόβατα κι αυτός βοσκός...

Και οι μαθητές είχαν γίνει δέκα. Ένα μαντρί χρειάζεται, γιατί το κοπάδι συνεχώς θ' απλώνει. Και έτσι η αλήθεια χρειάζεται ραβδί για να στεριώσει.
- Όταν δέρνεις με αγάπη, αγαπάς.
κι ο σοφός δάσκαλος έκανε:
- Χα-χα-χα.
Και οι μαθητές που τον άκουσαν, έκαναν κι αυτοί:
- Χα-χα-χα.
Ήξεραν ότι δεν ήξεραν μα και να ήξεραν... το ίδιο αποτέλεσμα.
Η γνώση είναι απατηλή...
Οι μαθητές σαν μέλισσες βούιζαν εδώ κι εκεί. Ο δάσκαλος τους μάζεψε σε λόχο... Ο ένας πίσω από τον άλλον. Ακολουθούσαν μια αγελάδα για το γάλα, ένας γάιδαρος για το φόρτωμα κι ένας σκύλος για το φύλαγμα. Η πορεία τους τραβούσε μάκρος και ξαναγύριζε στο ίδιο σημείο. Οι μαθητές απορούσαν.
- Μην απορείτε. Όλα είναι ένας κύκλος. Η ζωή κι ο θάνατος. Η μέρα και η νύχτα. Η τρικυμία και η γαλήνη. ο θόρυβος και η σιωπή. Εγώ κι εσείς. Αυτά τους είπε ο σοφός δάσκαλος Χα-Χα-Χα. 

Όλα τα φώτα είναι αναμμένα για τη γιορτή,

Τα φυσικά φώτα που έχουμε μέσα μας...

Σήμερα είναι η μεγάλη γιορτή της αποδημίας, της σκέψης. Έπρεπε η σκέψη να πάψει να ενοχλεί και να ερεθίζει το μέσα μας κόσμο.
Τίποτα δεν χάνεται. Τίποτα δεν κερδίζεται. Όλα μετέωρα, ανάλαφρα και ουδέτερα. Δεν υπάρχει  ούτε ο ένας ούτε ο άλλος... Ο λόγος, ο μονόλογος, ο διάλογος. Ούτε ο παλμός της καρδιάς που σημαίνει ζωή. 
Αυτή η μεγάλη γιορτή είναι η απουσία της ζωής και του θανάτου.
Το απόλυτο χάος. Η ρίζα που διακλαδώνεται χωρίς όρια.
Η απόλεμη σύγκρουση. Η γέννηση...
Ο δάσκαλος και οι μαθητές του ταξίδευαν στο άπειρο της σιωπής... Έβλεπαν με τα μάτια τους. Άκουγαν με τ' αυτιά τους. Ένιωθαν με τη γεύση τους, έψαχναν με την όσφρηση τ' άρωμα κι έπιαναν με την αφή τους το αόριστο των πραγμάτων. Ήταν μες στα πράγματα κι έξω απ' αυτά...

Το όνειρο είναι

μια πραγματικότητα του ύπνου.

Γίνεσαι θύμα η δολοφόνος.

Ήρωας ή δειλός.

Πλούσιος ή φτωχός.

Είσαι απ' όλα και τίποτα.

Ένας από τους μαθητές έζησε ένα τέτοιο όνειρο και ξύπνησε τρομαγμένος. φώναξε με λέξεις που λάμπανε ενθουσιασμό: 
- Είδα το αληθινό φως!
Κι ένας άλλος που τον άκουσε, αντιφώνησε:
- Είναι αδύνατον.
Κι ένας άλλος: 
- Μόνο ο δάσκαλος μπορεί να το δει...
Ο δάσκαλος σηκώθηκε από το θόρυβο. Έδωσε την ηρεμία του μέσα σ' αυτόν και είπε:
- Δεν είδες τίποτα παρά την αντανάκλαση της επιθυμίας σου. Κι εδώ ήρθες για ν' απαλλαγείς ξανά, γιατί η μαθητεία σου σε μένα δεν θα 'χει πια σημασία, ούτε για σένα. ούτε για μένα. Πήγαινε λοιπόν τώρα έξω και πιάσε την ουρά του γαϊδάρου.
Κι ο δάσκαλος γέλασε:
- Χα-χα-χα.
Κι όλοι οι μαθητές του έκαναν το ίδιο.
Κι ο μαθητής κρατώντας την ουρά του γαϊδάρου προσπαθούσε ν' αποκτήσει σοφία...

Αν οι ιδέες ήταν τροφές

όλοι θα πέθαιναν από την πείνα.

Όμως οι ιδέες καρποφορούν χωρίς λίπασμα. Έρχονται εκεί που δεν τις περιμένεις... Μόνο που κάθε ιδέα έχει τον τύραννο μέσα της. Κάθε άνθρωπος περιμένει τον τύραννό του, άσχετα αν κι αυτός είναι ο τύραννος του άλλου. Έτσι, όσο αυξάνονται οι τύραννοι τόσο ο πόνος γίνεται μεγαλύτερος. Μα όλοι οι μικροί τύραννοι υπακούουν τυφλά στο μεγάλο τύραννό τους. Δεν έχει σημασία αν ο τύραννος είναι γλυκός ή σκληρός. Αν τον νιώθεις σαν πατέρα ή σαν αδελφό. Σαν κάτι σάπιο ή σαν κάτι ιερό. Ο τύραννος είναι μεταμόρφωση μιας ιδέας σε πάθος. και οι μαθητές ρώτησαν το δάσκαλο: 
- "Τι είναι πάθος"; 
Ο σοφός δάσκαλος Χα-Χα-Χα πήρε το ραβδί του κι άρχισε να χτυπά τον αέρα. Χτυπούσε, χτυπούσε, χτυπούσε... Πόση ώρα, πόσες ώρες, ούτε κι αυτός τις μέτρησε, ούτε οι μαθητές του. Μόνο το χέρι του είχε κοκκαλώσει, κι έμεινε μετέωρο μαζί με το ραβδί του.
- Αυτό είναι το πάθος.
Και οι μαθητές άρχισαν κι αυτοί να χτυπάνε με τα ραβδιά τους τον αέρα και να φωνάζουν:
- Αυτό είναι το πάθος...

Όπως ο άνεμος πάει παντού

έτσι κι άνθρωποι.

Το αόρατο συμβαδίζει με το ορατό.

Οι μαθητές τώρα έγιναν δώδεκα. Πολλοί για το τίποτα και λίγοι για το πολύ. Οι δύο τελευταίοι φέραν μαζί τους και μια γκαμήλα.
Ο δάσκαλος πάνω στην γκαμήλα οδηγούσε το κοπάδι... που ο καθένας ήταν κοπάδι του εαυτού του... Να, τώρα, φτάσανε στην έρημο. Άμμος, σκόνη, άνεμος. Η διδασκαλία βρήκε τον τόπο της. Εδώ βλασταίνει εκείνο που δε βλασταίνει...
Κάθισαν ολόγυρα από το δάσκαλο. Εκείνος όρθιος μάσαγε ένα χόρτο -δεν ήταν βέβαια αμερικάνικη μαστίχα. 
- Εδώ, είπε, είναι η πηγή του μηδενός... Αυτοί οι κόκκοι της άμμου, αυτή η σκόνη, αυτός ο άνεμος. Είμαστε οι σκορπισμένοι άνθρωποι. Βρισκόμαστε εδώ και παντού, αλλά και παντού και πουθενά.... Κλείστε τα μάτια σας. Οι μαθητές κλείσανε τα μάτια τους.
- Που βρισκόσαστε, δεν ξέρετε... Ανοίξτε τα μάτια σας.
Οι μαθητές άνοιξαν τα μάτια τους.
- Βρισκόσαστε εδώ. Το εδώ είναι μια στιγμή. Σε λίγο είμαστε εκεί... Ο δάσκαλος δείχνει με υψωμένο το χέρι του ένα ακαθόριστο σημείο.
- Το εκεί που βλέπετε... θα γίνει εδώ... Άρα, βρισκόμαστε εδώ, εκεί και πουθενά...
Και ο σοφός δάσκαλος Χα-Χα-Χα γέλασε:
- Χα-χα-χα.
Και οι μαθητές μιμήθηκαν:
- Χα-χα-χα. 
Έμαθαν κάτι που δεν ήξεραν ή έμαθαν κάτι που ήξεραν;

Χωρίς τις εναλλαγές παραστάσεων

ο κόσμος θα ήταν κόλαση.

Έφυγαν από την έρημο με έναν πλούτο μέσα τους. Πέρασαν στο καταπράσινο λιβάδι. Τα ζώα έφαγαν και ήπιαν ό,τι ήταν απαραίτητο. Οι μαθητές κι ο δάσκαλος κοίταζαν το ασήμαντο που ήταν σημαντικό. Δεν ήταν λόγος, δεν ήταν είδωλο, ήταν η σιωπή που ενεργούσε μες στον εαυτό της.
Κι ο σοφός δάσκαλος είπε:
- Μάθαμε σημαντικά πράγματα...
Οι μαθητές κούνησαν καταφατικά τα κεφάλια τους.
Τι είχαν μάθει; Ούτε οι ίδιοι ήξεραν. Μα το είπε ο δάσκαλος.
Άρα έμαθαν σημαντικά πράγματα.

Ένα ταξίδι είναι γαλήνιο ή τρικυμιώδες...

Κανείς δεν ξέρει, μα το αποφασίζει.

Ένα ταξίδι στο βάθος του εαυτού μας

το νιώθεις χωρίς να μπορείς να το περιγράψεις.

Ένα τέτοιο μεγάλο ταξίδι στο βάθος του εαυτού το αποφάσισαν δάσκαλος και μαθητές. Ήταν ένα ταξίδι χωρίς γεωγραφικό χάρτη και πυξίδα. Θα έπλεαν μες στο σκοτάδι με φως το αυθόρμητο της διάθεσης. Όλοι είχαν συμφωνήσει σ' αυτό το σημείο.
Ετοίμαζε ο καθένας τον οπλισμό του, που ήταν το κουράγιο και η φαντασία του. Ο δάσκαλος είπε:
- Θα ξεκινήσει ο καθένας για τον εαυτό του, κι ότι συμβεί θα το κρατήσει μέσα του. Η πείρα για να είναι σωστή πρέπει να είναι προσωπική. Και προσέξτε κανείς μες στον ενθουσιασμό του, δε θ' αναφερθεί σε κανένα γεγονός που του έκανε εντύπωση. Το επαναλαμβάνω αυτό γιατί θα σαας κοστίσει. Πρέπει να φανταστείτε τότε πως έγινε ένα δέντρο χωρίς νερό. Ένα σώμα δίχως πόδια... Ας ξεκινήσουμε λοιπόν.
- Χα-χα-χα.
- Χα-χα-χα. Έκαναν και οι μαθητές.
Όλοι κλείσανε τα μάτια τους κι άρχισαν να ταξιδεύουν στο βυθό του εαυτού τους. Όλοι τους όμως δεν ανακάλυψαν τίποτα... Ούτε ένα ανεπαίσθητο φωτάκι να τους δείχνει κάποιο δρόμο.  Ούτε ο ίδιος ο δάσκαλος. Κι όταν τελείωσε κάποια στιγμή η αυτοβύθιση και είχαν ανοίξει όλοι τα μάτια τους, ο δάσκαλος είπε:
- Προσπαθήσαμε να κάνουμε το αδύνατο δυνατό και είμαι βέβαιος πως όλοι μας αποτύχαμε σ' αυτό ταξίδι. Δεν καταλάβαμε πως η μεγάλη απόσταση που χωρίζει το αδύνατο από το δυνατό, μηδενίζει και τα δύο.
Έπειτα έσκυψε, έκοψε ένα λουλούδι και το μύρισε. Το περιέφερε στα ρουθούνια όλων των μαθητών του:
- Το μυαλό δεν είναι μέσα μας, αλλά μέσα σ' αυτό το λουλούδι. Όλη του η ενέργεια είναι αυτό το άρωμα. Λειτουργεί για όλους. Είναι το όλον. 
Κι ο σοφός δάσκαλος έκανε ένα:
- Χα-χα-χα.
Και οι μαθητές τον ακολούθησαν:
- Χα-χα-χα.

Όταν κάποιος νιώθει μια πίεση από μέσα του

προσπαθεί να ξεφύγει από τους άλλους.

Να μείνει μόνος.

Γι αυτό κι ο σοφός δάσκαλος Χα-Χα-Χα ανέβηκε στην γκαμήλα, για να πάει μακριά από τους μαθητές του:
- Να με περιμένετε. Θα επιστέψω την αυγή. Με κυνηγάει ένα όραμα και χρειάζεται να μείνω μόνος για να το υποδεχτώ...
Οι μαθητές άκουσαν τον καλπασμό της γκαμήλας, είδαν κι ένα λευκό σύννεφο που κατέβαινε από τον ουρανό.
Θα ήταν σίγουρα το όραμα του δασκάλου, γιατί οι μαθητές έβλεπαν πως τον ακολουθούσε...
Έμειναν ξάγρυπνοι. Χωρίς το δάσκαλο ένιωθαν ένα κινούμενο όχημα χωρίς οδηγό, να τρέχει ακυβέρνητο.
Ούτε ένα: "χα-χα-χα"... δεν μπορούσαν να γλιστρήσουν από το στόμα τους. 

Ήταν νήπια που βύζαιναν το αόρατο της σοφίας του δασκάλου. Μα, αυτός ο ουρανός είναι ακόμα φωτεινός. Πόσα αστέρια πρέπει να σβήσουν για να επιστέψει ο δάσκαλος; ... Και κοιτάζοντας τ' αστέρια έβλεπαν τους εαυτούς τους να αιωρούνται σε μια μεγάλη κούνια. Ήταν το μεγαλείο της αναμονής του δασκάλου.

Όσο βυθίζεσαι στον εαυτό σου

τόσο επιστρέφεις άπρακτος.

Ο σοφός δάσκαλος έβγαλε τις λέξεις από μέσα του σαν ταινία. Έπειτα τις μάσαγε σαν μαστίχα και τις έφτυνε. Πήρε την ουσία τους και περίμενε το όραμα να του μιλήσει... ή να νιώσει ευεργετικά την πνοή του. Σαν ένα φωτεινό σήμαντρο να ηχήσει φως... Το όραμα εφησύχαζε στο δικό του ύπνο. ΄Ήταν ένα όραμα για το όραμα... εντελώς ανεξάρτητο και δεν πήγαζε από καμιά πηγή.

Ο σοφός δάσκαλος ξαναμάζεψε τις λέξεις που έφτυσε από το μουσκεμένο χώμα. Τις ξαναμάσησε μήπως και του διέφυγε κάτι σημαντικό. της έβγαλε πάλι από μέσα του όπως και πρώτα, και τις ξανάφτυσε στο χώμα. Και περίμενε...
Άδειασε απ' όλα μέσα του. Τι να δώσει, τι να πάρει... Γέλασε και είπε:
- Χα-χα-χα.
Καβάλησε την γκαμήλα του και επέστρεψε. Ήταν γεμάτος τίποτα...
Οι μαθητές του είχαν ετοιμάσει τσάι. Καθώς το έπινε, κάποιος μαθητής τον ρώτησε:
- Σοφέ δάσκαλε, θα ήθελα να μάθω τι είναι η ελευθερία;
- Μια ταμπέλα που μας μάθανε να διαβάζουμε... 

Ο χρόνος είναι εκείνος που σβήνει

κι ανάβει τα πράγματα

Κάποιος μαθητής αρρώστησε. Οι άλλοι μαθητές φωνάξανε το δάσκαλο. Αυτός τον είδε που δεν  κινιόταν καθόλου, πως η αναπνοή είχε τελειώσει. Κι ο δάσκαλος είπε ήρεμα:
- Τίποτα δε συμβαίνει, απλώς θα μείνουμε ένδεκα.
- Ένδεκα, μουρμούρισαν οι μαθητές, κι έβαλαν το μαθητή εκεί που πάνε όλοι.
Ο δάσκαλος πήρε ένα λουλούδι από το φρέσκο χώμα. τους το έδειξε.
- Κοιτάξτε αυτό το λουλούδι. Το βραδυ πεθαίνει, το πρωί ζωντανεύει. Έτσι κι αυτός. Θα πεθαίνει και θα ζωντανεύει μέσα μας, ίσαμε που θα 'ρθει η ώρα, που θα τον νιώθετε ούτε ζωντανό, ούτε πεθαμένο. Και οι μαθητές κούνησαν τα κεφάλια τους κι έκαναν:
- Χα-χα-χα.

Ντίνος Ταξιάρχης,

σπαράγματα από το "Ο Σοφός του Δάσους" Εκδόσεις Δρομεύς

__________________________________________________τέλος 2ου μέρους

Η ζωή για τον άνθρωπο δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα επιβίωσης, αλλά και μια εσωτερική αγωνία. Αναζητά απαντήσεις σε πολλά υπαρξιακά ερωτήματα.

Ο συγγραφέας ερευνά το μυστήριο της ζωής μέσα από το διαλογισμό, ενώ ταυτόχρονα τονίζει και καυτηριάζει τους απατηλούς νοητικούς καθρέφτες... Οι ήρωές του, θέτουν ερωτήματα και δίνουν απαντήσεις κοινωνικού και φιλοσοφικού περιεχομένου.

Κεντρικός ήρωας είναι, ο σοφός δάσκαλος ο Χα-Χα-Χα. Το όνομά του είναι ένα επιφώνημα και παίρνει τη σημασία του ανάλογα με τον τονισμό του.
Το άλλο πρόσωπο του έργου -κάτι σαν αντίποδας του σοφού δάσκαλου- είναι ο πλούσιος σοφός Πα-Ρα-Ρα, που σημαίνει άνθρωπος του παρά. Οι συγκρούσεις μεταξύ τους είναι σφοδρές, δραματικές.
___________________

* Ο Ντίνος Ταξιάρχης γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε δραματική τέχνη στη σχολή Εθνικού θεάτρου.Έργα του έχουν μεταφραστεί στα Γαλλικά, Ιταλικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Ρουμάνικα, Σλοβένικα. Έχει εκδόσει 36 βιβλία, Ποίηση πεζογραφία, θέατρο. Είναι ιδρυτής του θεάτρου του ενός. Τιμήθηκε με το Κρατικό βραβείο για το μυθιστόρημα του, "Ένας παράξενος άνθρωπος" , καθώς και το βραβείο θεατρικών συγγραφέων για τη θεατρική του δράση στο εξωτερικό. Ασκεί κριτική  βιβλίου και θεάτρου. Είναι μέλος της Εταιρείας Θεατρικών Συγγραφέων καθώς και του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου.

perasma blog