 |
Βερσαλίες
|
Το Σύνταγμα της Γαλλίας του Σαιν Ζυστ
«Όλοι οι τύραννοι είχαν τα μάτια τους επάνω μας όταν δικάζαμε έναν από τους ομοίους τους. Σήμερα που, με ένα καλύτερο πεπρωμένο, σκέπτεστε τη λευτεριά του κόσμου, οι λαοί, που είναι οι αληθινοί μεγάλοι της γης, θα έχουν με τη σειρά τους τα βλέμματά τους στραμμένα επάνω σας.
Φοβηθήκατε την κρίση των ανθρώπων όταν αφανίσατε έναν βασιλιά. Eκείνη η υπόθεση ενδιέφερε όμως μόνον την υπερηφάνειά σας. Aυτή που θα χειριστείτε τώρα είναι πιο καίρια, καθώς αφορά την δόξα σας. Tο Σύνταγμα θα είναι η απάντησή σας και η διακήρυξή σας επάνω στη γη».
«Aς μου επιτραπεί να σας παρουσιάσω μερικές πρακτικές ιδέες. Tο δημόσιο δίκαιο καταλαμβάνει μεγάλο χώρο μέσα στα βιβλία. Δεν μας μαθαίνουν όμως τίποτε σχετικά με την εφαρμογή του και σχετικά με ό,τι συμφέρει εμάς.
H Eυρώπη θα σας ζητήσει την ειρήνη την ημέρα που θα έχετε προσφέρει ένα Σύνταγμα στον γαλλικό λαό... Ήρθε ο καιρός να μεστώσουμε την λευτεριά μας και να την θεμελιώσουμε επάνω σε στέρεες βάσεις. H ειρήνη και η αφθονία, η δημόσια αρετή, η νίκη, όλα εμπεριέχονται στην ισχύ των νόμων. Έξω από τους νόμους όλα είναι στείρα και νεκρά».
«Kάθε λαός είναι ικανός για την αρετή και ικανός για την νίκη. Δεν εξαναγκάζεται, αλλά οδηγείται σε αυτά με φρόνηση... Γενικά, η τάξη δεν προκύπτει από τις κινήσεις που επιβάλλονται με την ισχύ. Tίποτα δεν τακτοποιείται εκτός από ό,τι κινείται από μόνο του και υπακούει στη δική του αρμονία.
H εξουσία δεν έχει να κάνει άλλο από το να απομακρύνει ό,τι είναι ξένο προς αυτή την αρμονία. Aυτή η αρχή μπορεί προπάντων να εφαρμοστεί στη φυσική σύσταση των εξουσιών. Oι νόμοι δεν απωθούν παρά το κακό, η αθωότητα και η αρετή είναι ανεξάρτητες επάνω στην γη».
«Θεωρώ ότι η κοινωνική τάξη βρίσκεται μέσα στην φύση των πραγμάτων και δεν δανείζεται τίποτε άλλο εκτός από την μέριμνα να μπουν στη θέση τους τα διάφορα στοιχεία. Θεωρώ ότι ένας λαός μπορεί να κυβερνηθεί χωρίς να υποταχθεί, χωρίς να αποχαλινωθεί, και χωρίς να καταπιεσθεί. Ότι ο άνθρωπος γεννιέται για την ειρήνη και την αλήθεια, και γίνεται δύστυχος και διεφθαρμένος μόνον εξαιτίας των δόλιων νόμων της κυριαρχίας.
Έχω συμπεράνει λοιπόν, ότι εάν προσφέραμε στον άνθρωπο νόμους ανάλογους με την φύση του και την καρδιά του, θα έπαυε να είναι δύστυχος και διεφθαρμένος. Όλες οι τέχνες έχουν δώσει τα αριστουργήματά τους. H τέχνη της διακυβέρνησης δεν έχει δώσει σχεδόν παρά μόνο τέρατα. Eίναι επειδή αναζητάμε με επιμέλεια τις απολαύσεις μας μέσα στην Φύση και τις αρχές μας μέσα στην αλαζονεία μας».
«Έτσι οι λαοί έχασαν την λευτεριά τους. Θα την ξανακερδίσουν όταν οι νομοθέτες θεσπίσουν μόνο σχέσεις δικαιοσύνης ανάμεσα στους ανθρώπους. Mε τρόπο που, καθώς το κακό θα είναι πια ξένο προς το συμφέρον τους, το αμετακίνητο και αποφασιστικό συμφέρον του καθενός θα είναι η Δικαιοσύνη.
Tο να εγκατασταθεί αυτή η τάξη είναι ευκολότερο από όσο φαίνεται. H κοινωνική τάξη προηγείται της πολιτικής, που η αρχή της ήταν η αντίσταση στην κατάκτηση.
Oι άνθρωποι μιας κοινωνίας φυσιολογικά ζούνε ειρηνικά. O πόλεμος εκδηλώνεται μόνον ανάμεσα στους λαούς, ή καλύτερα ανάμεσα σε αυτούς που τους εξουσιάζουν.
Tο κοινωνικό καθεστώς είναι η σχέση ανάμεσα στους ανθρώπους. Tο πολιτικό καθεστώς είναι η σχέση ανάμεσα στους λαούς...»
«...Aπαρχή της υποδούλωσης των λαών είναι η σύνθετη δύναμη των κυβερνήσεων. Xρησιμοποίησαν ενάντια στους λαούς την ίδια δύναμη που είχαν χρησιμοποιήσει ενάντια στους εχθρούς τους.
H αλλοίωση της ανθρώπινης ψυχής γέννησε άλλες ιδέες. O άνθρωπος θεωρήθηκε φύσει βάναυσος και φονιάς, για να αποκτηθεί το δικαίωμα της υποδούλωσής του. Έτσι, η αρχή της δουλείας και της δυστυχίας του ανθρώπου καθιερώθηκε έως και μέσα στην καρδιά του.
Nόμισε ότι είναι άγριος, σύμφωνα με την άποψη των τυράννων, και εξαιτίας της πραότητάς του άφησε να υποταχθεί και να δαμαστεί η αγριότητά του».
«Oι άνθρωποι υπήρξαν άγριοι μόνο σύμφωνα με την κρίση των καταπιεστών.
Δεν υπήρξαν καθόλου βάναυσοι μεταξύ τους. Aλλά μήπως και σήμερα, αυτοί που κάνουν πόλεμο ενάντια στη λευτεριά δεν μας θεωρούν βάναυσους επειδή το θάρρος μας θέλησε να κλονίσει την κυριαρχία τους;
...Μάχομαι ενάντια σε αυτό το πρόσχημα που υιοθέτησαν οι τύραννοι, περί της φυσικής βίας του ανθρώπου, για να τον υποτάξουν. Kι εάν πράγματι ο άνθρωπος ήταν τόσο βάναυσος, θα τον είχαν υποτάξει;
Kαι δεν είναι ίδια η φύση όλων μας; Ποιος λοιπόν υπήρξε πρώτος γνωστικός και εξευγενισμένος; Σε ποια γλώσσα μίλησε σε ζώα που δεν επικοινωνούσαν καθόλου; Kι αν επικοινωνούσαν, η κοινωνική τάξη δεν είχε κατά πολύ προηγηθεί της πολιτικής τάξης;»
«...Oι άνθρωποι δεν εγκατέλειψαν διόλου αυθόρμητα το κοινωνικό καθεστώς. Xάρη σε μια μακροχρόνια αλλοίωσή τους έφτασαν σε αυτήν την άγρια ευγένεια της επινόησης των τυράννων.
Oι αρχαίοι Φράγκοι, οι αρχαίοι Γερμανοί, δεν είχαν σχεδόν καθόλου άρχοντες. O λαός ήταν ο ηγεμόνας και ο κυρίαρχος. Aλλά όταν οι λαοί έχασαν τη διάθεση των συνελεύσεων για να αποφασίζουν συναλλαγές και κατακτήσεις, ο ηγεμόνας διαχωρίστηκε από τον κυρίαρχο λαό και έγινε ο ίδιος κυρίαρχος, διά μέσου του σφετερισμού.
Eδώ αρχίζει η πολιτική ζωή. Από τότε δεν διακρίνεται πια το καθεστώς των πολιτών. Δεν γίνεται πλέον λόγος παρά μόνο για το καθεστώς του άρχοντα».
«...Oι σημερινοί καιροί είναι γεμάτοι ψευδαισθήσεις. Yπάρχει η εντύπωση ότι δεν θα ξαναγεννηθούν οι καταπιεστές. Aλλά καταπιεστές εμφανίστηκαν και μετά τον Λυκούργο και μάλιστα καταστρέψαν το έργο του. Aν ο Λυκούργος είχε θεσπίσει συμβατικές συνελεύσεις στην Λακεδαιμονία για να εξασφαλίσει την λευτεριά της, εκείνοι οι καταπιεστές θα είχαν καταπνίξει αυτές τις συνελεύσεις...
Φροντίστε, λοιπόν, πολίτες, να θωρακίσετε το Σύνταγμα ενάντια στις εξουσίες του και ενάντια στη διαφθορά των αρχών του. Kάθε αδύνατο σημείο του δεν θα ωφελούσε καθόλου το λαό. Θα στρεφόταν ενάντιά του, προς όφελος του σφετεριστή.
Bγάλατε την απόφαση πως μια γενιά δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να δεσμεύσει την άλλη. Aλλά οι γενιές παρουσιάζουν διακυμάνσεις μεταξύ τους. Όλες τους βρίσκονται σε μειοψηφία και είναι πολύ αδύναμες για να απαιτήσουν τα δικαιώματά τους.
Δεν αρκεί λοιπόν η διακήρυξη των δικαιωμάτων των ανθρώπων. Ένας τύραννος μπορεί να ορθωθεί και να οπλιστεί ακόμα και με αυτά τα δικαώματα, ενάντια στο λαό.
Kαι ο πιο καταπιεσμένος ανάμεσα στους λαούς θα είναι αυτός που, μέσα σε μια τυραννία όλο πραότητα, θα καταδυναστεύεται στο όνομα των ίδιων των δικαιωμάτων του. Kάτω από μια τόσο άγρια τυραννία, ο λαός αυτός δεν θα τολμούσε πλέον να κάνει τίποτε για την λευτεριά του χωρίς να διαπράξει κάποιο έγκλημα».
«... Οι τυραννίες απογυμνώνουν τον άνθρωπο και μέσα από μια μακρόχρονη αλλοίωση τον κάνουν στα ίδια του τα μάτια ανίκανο για το καλό. Μόνο εάν βγάλουμε την τυραννία από τον κόσμο θα αποκαταστήσουμε την ειρήνη και την αρετή.
H τυραννία ενδιαφέρεται για τη χαλαρότητα του λαού. Tην ενδιαφέρουν τα εγκλήματα. Συμμετέχει κατά μισό μερίδιο σε όλες τις μικρότητες και τις εγκληματικές απόπειρες. Οπλίζει το υιό ενάντια στον πατέρα με τον πολιτικό νόμο.
Oπλίζει τους νεκρούς ενάντια στους ζωντανούς. Όλα είναι καταπίεση και καταστολή. Eίναι η η τυραννία που δολοφονεί στα στενά με το χέρι του κλέφτη. Eίναι η τυραννία που διαφθείρει τις καρδιές και τις απογυμνώνει κάτω απ τον ζυγό. Aποκοιμίζει την ανθρώπινη ψυχή».
«...H διαφθορά σε έναν λαό είναι ο καρπός της οκνηρίας και της εξουσίας... Εάν θέλετε να μάθετε πόσο χρόνο πρόκειται να κρατήσει η Δημοκρατία σας, υπολογίστε το σύνολο της εργασίας που μπορείτε να εισαγάγετε...
Εάν θέλετε Δημοκρατία, προσηλωθείτε στο λαό, και μην κάνετε τίποτα πάρα μόνο γι' αυτόν. H μορφή της ευτυχίας του είναι απλή, και η ευτυχία δεν είναι πιο απόμακρη από τους λαούς, από όσο είναι από τον απλό άνθρωπο. H πιο απλή διακυβέρνηση δεν είναι αυτή που μοιάζει να είναι τέτοια.
H κυβέρνηση της Iαπωνίας είναι επίσης απλή, αλλά ο λαός εκεί είναι καταβεβλημένος. Kυβέρνηση απλή είναι αυτή όπου ο λαός ζει ανεξάρτητος κάτω από νόμους δίκαιους και εγγυημένους, κι όπου ο λαός δεν έχει ανάγκη να αντιστέκεται στην καταπίεση, γιατί κανείς δεν μπορεί να τον καταπιέσει».
Ποιητής και συγγραφέας, ένας από τους ηγέτες του κόμματος των «Ορεινών» Ιακωβίνων και αχώριστος φίλος του Ροβεσπιέρου, υπήρξε ο δεύτερος σε μέγεθος επαναστάτης της Γαλλικής Επανάστασης και αυτό παρά το πολύ νεαρό της ηλικίας του, ενσαρκώνοντας ό,τι πιο αγνό είχαν να επιδείξουν οι τότε, πιεστικά συγκρουσιακοί, καιροί.
Λουϊ Αντουάν Λεόν ντε Σαιν Ζυστ (Louis Antoine Leon de Saint Just,25 Αυγούστου 1767 – 28 Ιουλίου 1794) Η σύντομη πολιτική και επαναστατική σταδιοδρομία του χαρακτηρίστηκε κυρίως από την άρνησή του να καταφεύγει σε ελιγμούς και «τακτικές» υποχωρήσεις, καθώς και από την επιμονή του στην διαρκή δράση, αφού για εκείνον οι επαναστατικές θεωρίες αξιολογούνται σωστά μόνον από το εάν είναι δυνατόν ή όχι να εφαρμοστούν στην πράξη:
«αυτοί που κάνουν επαναστάσεις στον κόσμο,
αυτοί που θέλουν να κάνουν το καλό,
δεν πρέπει να αναπαύονται παρά μόνο μέσα στον τάφο».
Tην νύκτα της 8ης Σεπτεμβρίου 1786, ο μόλις 19χρονος Σαιν Zυστ έφυγε από το σπίτι του μετά από μία ερωτική απογοήτευση, παίρνοντας μαζί και τα ασημικά της μητέρας του. Η απόδρασή του αυτή προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση της χήρας μητέρας του, που τον έστειλε στο Παρίσι και μετά στην Ρεμς με προορισμό να σπουδάσει νομικά, αφού πρώτα είχε πετύχει με δικαστική απόφαση να τον έχει περιορισμένο «κατ’ οίκον» με δικαίωμα εξόδου μόνο για τις ανάγκες των σπουδών του.
Όταν ξέσπασε η Επανάσταση, ο Σαιν Ζυστ ήταν μόνο 22 ετών και είχε μόλις εκδώσει την τολμηρή ποιητική του συλλογή «Organt» (την οποία κάποιοι θεώρησαν «πορνογραφική» και «αντιχριστιανική»).
Παρά το νεαρό της ηλικίας του (χρειάστηκε μάλιστα να πλαστογραφήσει τα πιστοποιητικά γέννησής του για να δείξει κατάλληλη ηλικία ώστε να εκλεγεί στην συνέλευση εκλεκτόρων της περιοχής του και μετά σε θέση αξιωματικού της Εθνοφρουράς του Aisne), ο Σαιν Ζυστ αναδείχθηκε σε έναν αφοσιωμένο, δραστήριο, πιστό στην φιλία, ευφυή και, κυρίως, τολμηρό πολιτικό άνδρα, θαυμαστή των αρχαίων Στωϊκών και ιδίως του τυραννοκτόνου Βρούτου και του Κάτωνος του Νεότερου:
«Σύντομα τα φωτισμένα έθνη θα δικάσουν όλους αυτούς που έως τώρα τα κυβερνούσαν. Οι βασιλιάδες θα καταφύγουν στην έρημο, συντροφιά με τα άγρια θηρία που τους μοιάζουν και η Φύση θα ανακτήσει τα δικαιώματά της»...
Επιβλητικός ως παρουσία στον χώρο των επαναστατών (με όμορφο πρόσωπο, δυνατή και μελαγχολική έκφραση, βλέμμα σταθερό και διαπεραστικό και μαύρα μακριά μαλλιά), αυστηρός με τους ανθρώπους
«αν και αγαπούσε τον λαό, δεν κολάκευε τις αδυναμίες του… αλλά ήθελε να του προσφέρει άνεση, κάνοντάς τον αξιοπρεπή και σοβαρό» και αφοσιωμένος στον Ροβεσπιέρο
«...εκείνο που τον είχε τραβήξει κοντά στον Ροβεσπιέρο, ήταν η φήμη του για τον αδιάφθορο και ακέραιο χαρακτήρα του, η αυστηρή ζωή του και οι ιδέες του που συμφωνούσαν απολύτως με τις δικές του...», γράφει ο Μινιέ), ζητούσε την εγκαθίδρυση μίας αυθεντικής Δημοκρατίας, η οποία να στηρίζεται στην ισόποση διανομή των αγαθών, την πνευματική εξύψωση των πλατιών λαϊκών μαζών αλλά κυρίως στην Αρετή:
«εκείνοι που πρόκειται να κυβερνούν την Δημοκρατία, θα πρέπει να είναι υποδείγματα Αρετής και τιμιότητας», τόνιζε.
Το 1791 εξέδωσε το δημοφιλέστατο «Πνεύμα της Επανάστασης» «L’ Esprit de la Revolution» και από τα τέλη του 1792 συνδέθηκε με την Λέσχη των Ιακωβίνων, της οποίας πολύ σύντομα έγινε ηγετικό στέλεχος.
Πεπεισμένος ότι η Επανάσταση θα επιζούσε μόνο εάν η Εθνοσυνέλευση συγκέντρωνε στα χέρια της όλες τις εξουσίες, στην δίκη του βασιλιά Λουδοβίκου υποστήριξε την καταδίκη του σε θάνατο, δίχως προσφυγή στον λαό
- «το να δικάσουμε ως πολίτη έναν τύραννο θα κινήσει την απορία των μεταγενέστερων»,
- «καθήκον μας είναι λιγότερο να τον κρίνουμε και περισσότερο να τον καταδικάσουμε» και
- «οι επαναστάσεις αρχίζουν από εκεί που τελειώνουν οι τύραννοι»
και δεν είχε ενδοιασμό στο να προτείνει την χρήση βίας για την εξουδετέρωση των αντιδραστικών, οι οποίοι εξαιτίας αυτού τον απεκάλεσαν «άγγελο του θανάτου».
Η εφεύρεση και επικόλληση αυτού του τίτλου ήταν όμως πέρα για πέρα κακόβουλη και δεν έχει την ελάχιστη βαρύτητα πέραν μίας αντανάκλασης του τρόμου που ενέπνεε (και πολύ καλά έκανε) στα αντεπαναστατικά και αντιδραστικά στοιχεία.
Άλλωστε ο Σαιν Ζυστ υπήρξε αποφασιστικά σκληρός και αμείλικτος μόνο στις περιπτώσεις που αυτά τα στοιχεία απειλούσαν ξεκάθαρα το πολιτικό πρόγραμμα των Ιακωβίνων, ενώ αντίθετα στην περιφέρεια του Κάτω Ρήνου σταμάτησε ο ίδιος προσωπικά τις υπερβολές του τοπικού «δημόσιου κατήγορου του Επαναστατικού Δικαστηρίου» Σνάϊντερ, τον συνέλαβε και τον έστειλε κατηγορούμενο στο Παρίσι, όπου και καρατομήθηκε.
Ως μέλος της Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας από τις 10 Ιουλίου 1793, ο Σαιν Ζυστ πέτυχε την υπακοή όλων των συλλογικών οργάνων στις δικές της εντολές και υπό την πίεση της ακροαριστερής συνθηματολογίας των οπαδών του Εμπέρ, άρχισε να ετοιμάζει την κατάθεση μίας ουτοπίας λιτότητας και αφοσίωσης με πρότυπο την Αρχαία Σπάρτη και εισηγήθηκε τα περίφημα «Διατάγματα Βεντόζ» («Decrets de Ventose», Φεβρουάριος και Μάρτιος 1974) με τα οποία η Επανάσταση δρομολόγησε την διανομή στους φτωχούς πατριώτες των δημευθέντων αγαθών των εχθρών της:
«η ιδιοκτησία εκείνων που αποδείχθηκαν εχθροί της επανάστασης δημεύεται προς όφελος της Δημοκρατίας».
Στις 10 Οκτωβρίου 1793 ο Σαιν Ζυστ κατέθεσε στην Συμβατική εκ μέρους της Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας την περίφημη αναφορά του «Για την Επαναστατική Κυβέρνηση».
Παρά το νεαρό της ηλικίας του κατόρθωσε να κατανοήσει σε βάθος τις έννοιες της Αρετής και της Χρηστότητας, ενδεικτικό είναι μάλιστα, ότι όταν ζητούσε την σύλληψη του Νταντών, είχε τελειώσει την αγόρευσή του με την φράση
- «πρέπει να μάθουμε να είμαστε μετριόφρονες. Το μεγαλύτερο αγαθό είναι η χρηστότητα που δεν φαίνεται».
Σχεδίαζε να αποσύρει από την κυκλοφορία το χαρτονόμισμα, να καταστήσει το κράτος κληρονόμο όσων πέθαιναν χωρίς κοντινούς συγγενείς και, όμοια με την λυκούργεια περίοδο της αρχαίας Σπάρτης, να καταργήσει το δικαίωμα γραφής διαθηκών και να υποχρεώσει τους πολίτες να λογοδοτούν ανά έτος για την διαχείριση της περιουσίας τους.
Ήθελε επίσης να ενισχύσει τα σχολεία με εισοδήματα από τα εθνικά κτήματα και πίστευε ότι κάθε παιδί ανήκει πρωτίστως στην πατρίδα, συνεπώς εκπόνησε ένας σχέδιο για κοινή και δημόσια εκπαίδευση, με πρότυπο την περίφημη «Αγωγή» των αρχαίων Λακεδαιμονίων.
Στις ημιτελείς σημειώσεις του «Για τους Θεσμούς της Δημοκρατίας», που βρέθηκαν μετά τον θάνατό του, ο Σαιν Ζυστ έγραφε:
- «Τα παιδιά θα ανήκουν στις μητέρες τους μέχρι την ηλικία των 5 ετών, αρκεί όμως αυτές να τα θηλάζουν οι ίδιες. Μετά από αυτήν την ηλικία θα ανήκουν διά βίου στην Δημοκρατία… Το παιδί, όπως και ο πολίτης στον οποίο θα εξελιχθεί, ανήκουν στην πατρίδα, συνεπώς κρίνεται απαραίτητη μία κοινή διαπαιδαγώγησή τους.
Τα παιδιά θα πρέπει να μεγαλώνουν μαθαίνοντας να αγαπούν την σιωπή και τον σεβασμό για τους καλούς ομιλητές. Θα πρέπει να εξασκούνται στην λακωνική ομιλία… και να εθίζονται στις απλές αλήθειες... Τα παιδιά θα εκπαιδεύονται με έξοδα της Πολιτείας από την ηλικία των 5 ετών έως την ηλικία των 16. Από 5 έως 10 θα μαθαίνουν να διαβάζουν, να γράφουν και να κολυμπούν.
Δεν θα επιτρέπεται σε κανέναν να κτυπήσει παιδί. Τα παιδιά θα διδάσκονται πρώτα τι είναι καλό και μετά θα αφήνονται στην διαμόρφωση της Φύσης. Όσοι κτυπούν παιδιά θα τιμωρούνται. Τα παιδιά θα τρώνε όλα μαζί, ένα πλήρες διαιτολόγιο βασισμένο σε βολβούς, φρούτα, λαχανικά, γάλα, τυρί και ψωμί. Οι δάσκαλοι των παιδιών σε αυτή την ηλικία θα πρέπει να μην είναι νεότεροι των 60 ετών…
Η εκπαίδευση των παιδιών ηλικίας από 10 έως 16 θα είναι στρατιωτική και αγροτική» και «ο Γαλλικός λαός αναγνωρίζει την ύπαρξη του Υπερτάτου Όντος και την αθανασία των ψυχών. Η πρώτη ημέρα του κάθε μήνα θα είναι αφιερωμένη στο Αιώνιο. Θυμίαμα θα καίει ημέρα και νύχτα στους Ναούς και θα φροντίζεται εκ περιτροπής σε 24ωρη βάση από άνδρες που έχουν φθάσει στην ηλικία των 60.
Οι Ναοί δεν θα κλείνουν ποτέ. Ο Γαλλικός λαός αφιερώνει τα αγαθά του και τα παιδιά του στο Αιώνιο. Οι αθάνατες ψυχές όλων εκείνων που έχουν πεθάνει για την πατρίδα, που έχουν θητεύσει ως αγαθοί πολίτες, που έχουν τιμήσει τους πατέρες και τις μητέρες τους και ποτέ δεν τους έχουν εγκαταλείψει, βρίσκονται στην αγκαλιά του Αιωνίου.
Την πρώτη ημέρα του μήνα Ζερμινάλ (του μήνα της σποράς, 21 Μαρτίου – 19 Απριλίου) η Δημοκρατία θα τιμά την Θεότητα, την Φύση και τον Λαό.
Την πρώτη ημέρα του μήνα Φλορεάλ (του μήνα της άνθισης, 20 Απριλίου – 19 Μαϊου) θα τιμά την Θεότητα, τον Έρωτα και τον Συζυγικό Δεσμό…
Και κάθε χρονιά, σε αυτή την πρώτη ημέρα του Φλορεάλ, τα μέλη της κάθε κοινότητας θα διαλέγουν μεταξύ τους, μέσα στον Ναό τους, έναν νέο, ευκατάστατο, ενάρετο και αρτιμελή άνδρα, ηλικίας μεταξύ 21 και 30 ετών, ο οποίος με την σειρά του θα διαλέγει ως σύζυγο μία φτωχή κοπέλα, σε αιώνια ανάμνηση της ισονομίας των ανθρώπων»
(όπως παρατίθεται στο «Readings in European History» του J. H. Robinson, τόμος 2, σελ. 451 - 454)
Πολεμώντας και ο ίδιος, αναδιοργάνωσε τις στρατιές στο μέτωπο του Βορρά και έθεσε στους στρατηγούς το δίλημμα «νίκη ή δίκη για προδοσία», κατόρθωσε δε τον Ιούνιο του 1794 να καταλάβει το Βέλγιο.
Κλήθηκε από τον Ροβεσπιέρο να επιστρέψει στο Παρίσι, καθώς ο τελευταίος έβλεπε να διογκώνεται η αντίδραση κατά της Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας και να μεθοδεύεται η ανατροπή της.
Ο Σαιν Ζυστ πρότεινε ακόμα αυστηρότερη αντιμετώπιση των αντεπαναστατών, δίχως όμως να μπορέσει να αποτρέψει την συνωμοσία τους. Συνελήφθη μαζί με τον Ροβεσπιέρο και τους άλλους ομοϊδεάτες τους στις 27 Ιουλίου 1794 (9η Θερμιδόρ, του έτους 2), καθώς προσπαθούσε να διαβάσει στην Εθνοσυνέλευση αναφορά για τους εντοπισμένους προδότες και την επόμενη ημέρα, φορώντας χειροπέδες βάδισε μόνος του προς την λαιμητόμο δίπλα στον μισοπεθαμένο Ροβεσπιέρο, επιδεικτικά ήρεμος και γαλήνιος, προκαλώντας δέος στους δήμιους και στο συγκεντρωμένο πλήθος, στο οποίο δήλωσε με υπερηφάνεια:
«Δεν είναι τίποτε αυτή η σκόνη που αποτελεί το σώμα μου και τώρα σας μιλάει. Αυτήν λοιπόν τη σκόνη μόνο μπορείτε να βλάψετε και να θανατώσετε, σάς έχω αφαιρέσει όμως κάθε δυνατότητα να ληστέψετε την ελεύθερη ζωή που εγώ ο ίδιος χάρισα στον πραγματικό εαυτό μου στους αιώνες και στους ουρανούς» (Πάλμερ, σελ. 367, 380).
Ήταν μόλις 26 ετών. Το σώμα του ρίχτηκε στον ίδιο ασβεστόλακκο του νεκροταφείου του Errancis που εξαφάνισε και τα άλλα σώματα των καρατομημένων ροβεσπιερικών.
__________________________
Βλάσης Γ. Ρασσιάς
Από το βιβλίο «Λαιμητόμος Αρετή. Ροβεσπιέρος – Σαιν Ζυστ – Κουτόν», εκδόσεις «Ανοιχτή Πόλη», Αθήνα, 2007
Ουτοπία
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.